تواضع علمی

دفاعی رفته بودیم با دکتر الف و ب و ج. دانشجو، بسیار دانشجوی خوب و پرکاری بود و کارهای خوبی انجام داده بود.

اما دانشجو بسیار نامتواضعانه برخورد می‌کرد. هرچه سوال می‌پرسیدیم، اگرچه ظاهر خود را کاملا حفظ می‌کرد و رفتارش به ظاهر بسیار متواضعانه بود، اما کلا همه صحبت‌های همه را به هیچ می‌پنداشت و فکر می‌کرد خودش درست می‌گوید. تلاش می‌کرد هرچه می‌گوییم را نشان بدهد که غلط است و همین کار درست است. برای این کار همه چیز لازم را تغییر می‌داد. از کاری که باید دانشجوی ارشد انجام بدهد، تا ادبیات فارسی.

مثلا پس از ۲۰ ایراد، دکتر ب ایرادی ساده گرفت، دانشجو گفت: «بله، خوب است ایرادی سازنده گرفتید». یعنی ایرادهای قبلی …

یا مثلا، گفت چند بار دیگر که ارائه داده بودم و اساتید بد برخورد کردند با ارائه‌ام، ارائه‌ام برای دانشجویان بسیار هم جالب می‌آمد.

یا مثلا، ایشان اعتقادی به اینکه باید با ادبیات مناسب پایان‌نامه را نوشت نداشتند. اعتقاد به جمله‌بندی خوب و روان نداشتند و دلیلشان این بود که ادبیات اینقدر هم خوش‌تعریف نیست، مثلا شاملو اعتقاد داشته که ویرگول‌گذاری باید جور دیگری باشد.

یا مثلا می‌گفتیم خوب است ارائه شما به صورتی باشد که دانشجویان و اساتید متوجه شوند چه می‌گویید. ایشان می‌گفتند ارائه من بد نبوده، بلکه با سلیقه شما جور در نمی‌آمد و اشتباه من این است که چند بار به شما مراجعه نکردم. علت مراجعه نکردنم هم این بوده که فکر می‌کردم باید خودم تلاش کنم و جواب‌ها را پیدا کنم.

و تمام این مثال‌ها و داستان‌ها در فضایی از رفتار مظلومانه و به ظاهر متواضعانه. در نهایت هیچ یک از ایرادهای ما ظاهرا وارد نبود.

تا در نهایت دکتر الف گفتند (و دیگرانی هم تایید کردند) که در آکادمی این رفتار پذیرفتنی نیست. شما باید متواضع باشی. و البته ایشان همین را هم نپذیرفت. و گفت من کاملا هم متواضعم.

و البته همین رفتارش نشانه عدم تواضع بود و اینکه حتی حاضر نشد فکر کند که شاید ما درست بگوییم.

در نهایت توصیه می‌شود در مجامع علمی تواضع واقعی را رعایت کنید. ادای تواضع درآوردن را، اگر همه متوجه نشوند، حداقل اساتید با تجربه‌تر متوجه می‌شوند. این‌که دیگران را به هیچ به حساب نیاوریم، حتی اگر کار خوبی باشد، در این جامعه پذیرفتنی نیست. اگر می‌خواهید حداقل دانشمند خوبی باشید، این رفتار را پیشه کنید.

پی‌نوشت: تقریبا تمامی ماجرا نقل به مضمون بود.